Trots op onze vereniging

HAC’63 is de atletiekclub van Hoogeveen, opgericht in 1963. De club biedt alle atletiekonderdelen aan van lopen tot meerkamp. De trainingen zijn voor alle leeftijden van pupillen en junioren tot senioren en masters. Ook voor mindervalide leden zijn er aangepaste trainingen. Naast clubkampioenschappen en competities is HAC’63 ook intensief betrokken bij andere wedstrijden, zoals de Cascaderun. Sinds 2010 is HAC’63 organisator van de jaarlijkse Hoogeveense Avond4daagse.

Wij zijn trots op onze mooie vereniging met zo’n 350 leden. We hebben sporters van alle leeftijden, recreanten en topsporters. Trots zijn we op onze enthousiaste en trouwe trainers en alle andere vrijwilligers. Zo kunnen we samen genieten we van elkaars successen.

HAC’63 vindt het belangrijk dat iedereen met veel plezier kan sporten, ieder op zijn of haar eigen niveau, dat we elkaar ondersteunen en stimuleren, in een nette en veilige omgeving. We willen dat iedereen zich welkom en thuis voelt op de baan (voor, tijdens en na de training). Samen zijn we HAC’63.

Kom gerust een kijkje nemen!

Historie

De oprichting

Het is dinsdag 2 april 1963 als een dertig tal mensen zich verzamelen in een van de zalen van Het Baken, een jeugdhonk van de Hervormde Kerk. De reden van de bijeenkomst, de oprichting van een atletiek club in Hoogeveen. De oprichting van HAC’63 gebeurde uiteraard niet zomaar na één bijeenkomst. Voorafgaand aan de oprichting zijn er al een aantal mensen achter de schermen bezig met de oprichting van een nieuwe atletiek vereniging en uiteindelijk dus met succes. De club kreeg originele naam Hoogeveense Atletiek Club, afgekort H.A.C. kreeg. En om verwarring met de Helmondse Atletiek Club te voorkomen werd ook de toevoeging ’63 toegevoegd aan de naam.

De inzet van deze dertig tal mensen is niet voor niets geweest, nu zestig jaar later bestaat de vereniging nog altijd. En ten opzichte van de oprichtingsavond is het ledental vertienvoudigd. Het zal je ook vast niet verbazen dat er in zestig jaar HAC’63 genoeg is gebeurd. Dat er soms grote veranderingen binnen de club zijn geweest waar niet altijd even blij mee was. Maar wat wel heeft geresulteerd in de grote en mooie vereniging die we nu zijn.

Laten we bij het begin beginnen. In de jaren 60 van de vorige eeuw was Nederland een ander land. Nederland leefde in een verzuilde samenleving en binnen iedere zuil gelde regels waar je je aan diende te houden en die regels gelde ook voor sport. Doordat Hoogeveen toch wel bekend stond als een christelijke gemeente, heeft dit ook impact gehad op de Hoogeveense sportverenigingen. Sporten op zondag was bijvoorbeeld uitgesloten.  En als we dan even naar onze buren aan de overkant kijken, naar VV Hoogeveen, dan zien we die invloed ook heel mooi terug in hun geschiedenis. VV Hoogeveen kon namelijk tot 1969 niet in de gemeente Hoogeveen voetballen. Zij speelde hun wedstrijden in het Spaarbank Bos, wat destijds onder de gemeente Ruinen viel.

Het zal het je daarom wellicht niet verbazen dat HAC’63 is opgericht als een christelijke atletiekvereniging. Daarmee sloot zij zich ook aan bij de Nederlandse Christelijke Atletiek Bond (NCAB) aan. Als Christelijke atletiek verenigen die aangesloten was bij de NCAB was het verboden om op zondag sport te beoefenen. Meedoen aan de wedstrijden van de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie (KNAU, nu bekend als Atletiek Unie) was ook verboden en dat kon zelfs uitlopen het royeren van leden. Dat laatste is gelukkig, voor zover ik weet, nooit gebeurd. Aan de andere kant erkende de KNAU de NCAB ook niet als bond en daarmee kon je als lid van de NCAB eigenlijk ook niet meedoen aan wedstrijden van de KNAU. Wat dat betekende voor de leden van HAC’63 zal ik later op terugkomen. 

Accommodatie

Hoewel HAC’63 als christelijke vereniging was opgericht, moest de vereniging zijn heil buiten de gemeentegrens zoeken. Binnen Hoogeveen was er (nog) geen geschikte ruimte om atletiek te beoefenen.  Op zich is dat natuurlijk ook niet geheel onverwacht, je kan niet binnen een dag na je oprichting een eigen accommodatie hebben.  Net als VV Hoogeveen week HAC’63 uit naar het Spaarbank Bos. Maar ook het Spaarbank Bos was natuurlijk geen echte atletiek locatie. Je had daar uiteraard geen hoogspringbakken, verspringbakken laat staan een 400 meter baan. Ik kan niets dan gissen dat het provisorische  trainingen moeten zijn geweest. Maar voor wat ik uit de archieven heb kunnen vinden, ging het er wel fanatiek aan toe. Later is de vereniging verhuisd naar het Bentinckspark. Maar ook hier moet je niet te veel van voorstellen. Pas in 1968, 5 jaar na de oprichting, kreeg HAC’63 toestemming van de gemeente om zelf een hoog- en verspringbak te graven en te plaatsen.

In de jaren 60 was er atletiek in Hoogeveen: hardlopen op een grasveld en verspringen in een zandbak. De sprintbanen moesten met linten worden uitgezet op het veld en na gebruik ook weer worden weggehaald. Het is dus ook niet gek dat het ledental in 1969 was teruggelopen tot slechts 22 leden. Het had daarom ook niet veel gescheeld of HAC’63 was toen opgeheven. Gelukkig heeft het toenmalig bestuur niet opgegeven en heeft zich blijven inzetten voor een gezonde atletiekvereniging. Maar het was wel duidelijk dat daar een goede accommodatie bij hoorde. Gelukkig boden de jaren 70 veranderingen. In 1974 werd door het gemeente bestuur besloten dat Hoogeveen zijn eerste atletiekbaan zou krijgen op de plek wat tot dan toe diende als een ijsbaan. Het werd een 400 meter gravelbaan die van alle andere atletiekvoorzieningen zou worden voorzien. En in 1976 was het dan eindelijk zover, de nieuwe baan kon in gebruik worden genomen en de eerste wedstrijden konden hierdoor georganiseerd worden.

In de jaren 80 werd ook het eerste clubhuis gebouwd. Samen met de honkbalclub  Rohafo Caps nam HAC’63 zijn betrek in het oude gebouw van de ijsvereniging. Om hier een mooi gezamenlijk clubhuis van te maken werd er een bouwcommissie opgericht. En in 1982 werd ons gedeelte van het gebouw officieel geopend en kreeg de naam ‘’ de Uitloop’’. Maar daar blijft het niet bij. HAC’63 blijft ambities houden. En de gravelbaan voldoet eigenlijk niet meer aan de wensen van de leden. HAC’63 zet zich in voor een kunstofbaan. En aan het einde van de jaren 80 lijkt deze er ook te komen. HAC’63 had het daarmee goed voor elkaar. In de jaren 90 is er eigenlijk qua accommodatie niet veel veranderd. Ja, er is in de tussentijd een nieuw clubgebouw neergezet, maar het nieuwe millennium zal weer grote veranderingen met zich meebrengen.

De technische levensduur van een atletiekbaan is ongeveer 25 jaar. Dat zou betekenen dat de baan tussen 2010 en 2015 vervangen zou moeten worden. Dit viel voor de gemeente Hoogeveen eigenlijk heel mooi samen met de vernieuwing van het sportpark. Binnen het sportpark zal een ware volksverhuizing plaats gaan vinden. HAC’63 zou gaan verhuizen naar de locatie van HZVV, welke zelf zou verhuizen en uiteindelijk de locatie zou gaan delen met VV Hoogeveen. HAC’63 zou een nieuwe 8-baans kunstofbaan krijgen met zelf een extra 9e sprintbaan.

Hoewel HAC’63 de baan al eerder in gebruik had genomen voor trainingen, vond op 25 april 2015 de officiële opening plaats. Het Activium was toen nog af en HAC’63 had daardoor een tijdelijk onderkomen naast de baan.   Dit onderkomen verdween zodra het Activium in 2016 werd opgeleverd. Dat betekende zoals een ieder weet dat HAC’63 geen eigen clubgebouw meer heeft. Dat laatste heeft wel meer dan eens voor ergernis gezorgd. Met name rondom de organisatie van wedstrijden is het gebrek aan een centraal gelegen plaats voor organisatie naast de baan een gemis. Maar HAC’63 zal HAC’63 niet zijn als we niet streven naar verbetering van onze accommodatie. En daarvan zie je het bewijs nu naast de atletiekbaan verrijzen. 

Clubkleuren

HAC’63 is herkenbaar aan zijn blauw-rode clubkleding. Maar onze vlaggen verraden dat onze clubkleuren niet altijd blauw rood zijn geweest.  Bij de oprichting werd er voor gekozen om in een geheel wit tenue aan te treden.  En ook hierbij moet gezegd worden dat het andere tijden waren. Leden konden namelijk zelf ergens een wit shirt kopen en dat voldeed daarmee als clubkleding. Er was echter één ding dat de leden, of zoals het waarschijnlijk gegaan zal zijn de moeders van de leden, een clublogo op het shirt naaide. Je kan je waarschijnlijk wel voorstellen dat een volledig wit tenue niet altijd even praktisch was, zeker doordat je op overwegend gravelbanen trainde en wedstrijden liep, kreeg het witte shirt vaak ook naar een regenbui mooie roden vlekken.  

Mogelijk dat mede daarom de clubkleding in 1982 veranderde. De nieuwe clubkleding werd rood wit. HAC’63 trad aan in een rode broek en een rood shirt met daarin een witte baan waarin de naam HAC’63 stond. Ouders hoefde dus niet meer zelf een clubtenue maken en doordat het al rood was, zal ook de gravel minder invloed hebben op het uiterlijk van het shirt. De vlaggen van HAC’63 zijn nog steeds in deze kleuren.

Waarom HAC’63 vervolgens in het nieuwe millennium wederom van clubkleding veranderde is niet helemaal duidelijk, maar HAC’63 is overgegaan naar een nieuw clubtenue waarbij we aantreden in een blauwe broek met een rood shirt met blauwe banen aan de zijkant. Zal het tenue nooit meer wijzigen, dat is natuurlijk de vraag. Maar wat in al die jaren wel het zelfde is gebleven is het logo van de club.

NCAB en KNAU

Het nadeel van het lidmaatschap van de NCAB was dat de wedstrijden niet bepaald om de hoek lagen. Er waren ‘slechts’ een tiental clubs aangesloten bij de NCAB en deze lagen verspreid door het hele land. Maar binnen de NCAB was HAC’63 een vereniging om rekening mee te houden. HAC’63 leverde meerdere kampioenen en binnen de diverse competities wist HAC’63 ook regelmatig overwinningen binnen te slepen. Toch kroop het bloed waar het niet kruipen kon. Een aantal leden wilde ook graag dichter bij huis wedstrijden meelopen. Om die reden sloot HAC’63 zich ook 4 jaar naar de oprichting aan bij de KNAU. HAC’63 was zodoende lid van twee bonden. Financieel was dit niet een erg aantrekkelijke keuze. Het lidmaatschap van twee bonden, betekende ook dat er aan twee bonden contributie diende afgedragen te worden.

In het bondsblad van de NCAB wordt geschreven dat HAC’63 de NCAB in de steek laat. Maar HAC’63 zal nog jaren lid blijven van de bon. Maar de keuze om aan te sluiten bij de KNAU is ook voor HAC’63 geen lichte genomen besluit geweest. Het betekende namelijk ook een behoorlijke wijziging van de clubcultuur. HAC’63 was immers een christelijke vereniging, maar de KNAU organiseerde (competitie)wedstrijden ook op zondag. Konden leden van HAC’63 daar wel aan mee doen? Zo was het binnen de club best een discussie of de meisjes C/D ploeg wel mee mocht doen aan de landelijke finale van de competitie in Amsterdam. De meiden ploeg had zich voor de finale gekwalificeerd door kampioen van het Noorden te worden. Maar de finale vond plaats op een zondag en hoewel de ploeg mocht afreizen naar Amsterdam, was de ploeg verre van compleet. Het halve team had geen toestemming om mee te doen aan deze wedstrijd en daarmee was de finale zelf ook niet echt een succes.   

HAC’63 zat nu vast tussen twee bonden, met twee verschillende identiteiten. En welke van deze twee identiteiten moet nou eigenlijk leidend zijn binnen de club. De keuze werd uiteindelijk met name een financiële keuze. Het lidmaatschap van twee bonden werd voor HAC’63 namelijk een te grote financiële last.  Steeds meer clubs verlieten de NCAB en daarmee werd de NCAB ook steeds minder belangrijk voor HAC’63. Dat de keuze daarom voor de KNAU viel was daarmee geen moeilijke. De KNAU had landelijk gezien meer mogelijkheden en voor HAC’63. In 1978 werd dit besluit tijdens een buitengewone ledenvergadering door ruim 2/3 van de aanwezige leden genomen. Niet iedereen was het daar dus destijds mee eens. Maar door deze ledenvergadering kon HAC’63 dat jaar bedanken voor het Lidmaatschap van de NCAB. 15 jaar na de oprichting ging HAC’63 door onder de vlag van de KNAU.

Ledenverloop

HAC’63 is een grote club met ruim 300 leden. Dit is echter niet altijd het geval geweest. Zoals eerder aangegeven waren er bij de oprichting een dertigtal mensen betrokken. En hoewel het de eerste jaren nog het momentum van een jonge club had. Zorgde, onder andere het gebrek aan een goede accommodatie, voor een daling in het aantal leden. Zoals benoemd had de club in 1969 slechts 22 leden en het had daardoor ook niet veel gescheeld of HAC’63 had geen bestaansrecht. Maar er werd gekozen om te strijden voor een gezonde club. Acties werden uitgezet om het ledental te doen stijgen. En binnen twee jaar lag het aantal leden op 53. Dit had met name te maken door een stijging in het aantal pupillen bij de club. En zoals gezegd wie de jeugd heeft, heeft de toekomst.

Het betekende een ommezwaai voor HAC’63. In 1974 had de club 140 leden en daarmee lijkt de club een mooie toekomst tegemoet te gaan. Het aantal leden bleef stijgen, de mijlpaal van 200 leden werd in 1981 behaald. En in 1987 passeerde we de grens van 300 leden. In het jaar van het 50-jarig bestaan zijn we ook het aantal van 400 leden gepasseerd. Het doel van HAC’63 werd uiteindelijk om door te groeien naar 500 leden. Het doel was om tijdens de opening van de nieuwe baan op 500 leden te zitten. Dat doel is helaas nooit behaald en tijdens de Coronatijd is het leden aantal gezakt tot 300. Inmiddels is het ledental weer stijgende.

Tekst: Remco Bos

Laatst aangepast op: 13-05-2023